Elektrische fietsen

Waar moet u nu precies op letten bij de aanschaf van een elektrische fiets? Veel mensen hebben nog nooit een elektrische fiets gehad en zijn dus helemaal niet bekend bij dit product.

Aandrijvingstechnieken / motor

Er zijn verschillende aandrijvingstechnieken voor elektrische fietsen. Er zijn elektrische fietsen met de motor in het voor- of achterwiel of bij sommige aanbieders met de aandrijving direct op de trapas.

Wat moet u weten over de motor van een elektrische fiets?
Er is bepaald dat het maximale vermogen van de elektromotor in een elektrische fiets maximaal 250 watt mag zijn. Vrijwel iedere fabrikant benut deze mogelijkheid en heeft dan ook een motor van 250 watt in zijn elektrische fiets.

Nm
Het vermogen van 250 Watt geeft niet impliciet aan wat de kracht is die de motor kan leveren maar het vermogen wat de motor verbruikt/opneemt. Hoewel er zeker kleine verschillen zijn ligt het geleverde trapondersteuningskracht, wat in gevallen wordt gespecificeerd in Nm. Vraag hiernaar bij de dealer voor de verschillen tussen de diverse merken.

De verschillende plekken van de motoren hebben voor- en nadelen. We zetten deze op een rij:

• Motor in het voorwiel;

De voorwiel motor trekt de fiets vooruit. Dat kan het stuurgedrag beïnvloeden en geeft mogelijk nerveuze rijeigenschappen. De motor in het voorwiel kan ook achteraf gemonteerd worden. Het achteraf inbouwen brengt altijd risico’s met zich mee. Een elektrische fiets die al helemaal ingericht is op het zijn van een elektrische fiets is meestal een betere keuze.

• Motor in het achterwiel;

Het is beperkt mogelijk om een motor achteraf te monteren in het achterwiel. Met de motor in het achterwiel kun je alleen een derailleur gebruiken en dus geen naafversnellingen met een dichte kettingkast. Wanneer de accu ook nog op of onder de achterdrager is bevestigd is het zwaartepunt van de fiets geheel aan de achterzijde.

• Aandrijving op de trapas;

Een dergelijk systeem is niet achteraf te monteren en de framekosten zijn wat hoger omdat deze speciaal gebouwd moeten worden. De motor en de accu van onze elektrische fietsen zijn dicht bij de trapas gemonteerd. De ondersteuning wordt afgegeven op de trapas.

Twee groepen elektrische fietsen:
Elektrische fietsen zijn in te delen in twee groepen.

1. Trapkrachtsensor.
2. Bewegingssensor (speedsensor).

Je hebt E-bikes die werken op basis van een trapkrachtsensor. Deze sensor registreert hoe hard u moet trappen. Het geregistreerde signaal wordt doorgegeven aan de computer. De computer vergelijkt de inspanning die u moet leveren met het door u gekozen rijprogramma. Op basis daarvan wordt de krachtige motor aangestuurd tot het geven van meer of minder energie. Andere systemen werken ook wel met een bewegingssensor, wat een aanzienlijk minder comfortabel rijgevoel geeft.

Daarnaast zijn er E-bikes die zijn uitgerust met een bewegingssensor (ook wel speedsensor genoemd). In tegenstelling tot een trapkrachtsensor, die registreert hoe hard u moet trappen, registreert de bewegingssensor uw snelheid. Bij een lage snelheid en een hoge ingegeven ondersteuningsstand zal een elektrische fiets veel energie bijgeven. Het resultaat is een minder comfortabele en wat meer onrustige manier van bekrachtiging. Het wegrijden met een bewegingssensor gaat wat minder eenvoudig doordat het systeem pas na enkele wielomwentelingen de snelheid kan meten. Dit kan ondervangen worden door gebruik te maken van een power assist functie. Met de power assist is het mogelijk om automatisch weg te rijden en om traploos de bijgegeven energie te regelen. Hierdoor bent u in staat de trapbekrachtiging beter te doseren of in 1 x over te gaan tot maximale ondersteuning.

Wegrijden
Als je wegrijdt moet de ondersteuning gelijk starten als je zelf begint te trappen. En zodanig dat de ondersteuning voldoende sterk is om vlot op te trekken maar weer niet zo sterk dat je het gevoel hebt gelanceerd te worden. Bij systemen met een eenvoudige bewegingssensor begint de ondersteuning pas na één of enkele omwentelingen. Dit voelt onprettig en betekent dat je geen ondersteuning hebt op het moment dat je de meeste ondersteuning nodig hebt bij het wegrijden.

Ondersteuning bij het stilhouden van de benen
Op het moment dat je stopt met trappen, moet de ondersteuning ook stoppen. Bij systemen met een eenvoudige bewegingssensor stopt de ondersteuning pas na één of enkele omwentelingen. Dit voelt vervelend. Als je remt, stoppen ze wel direct met ondersteunen. Dat komt door de sensor bij de remgreep.

Ondersteuning afbouwen bij de maximum snelheid
Bij 25 km/h moet de ondersteuning wettelijk stoppen. De manier waarop dit geregeld is, verschilt per systeem. Bij een goed systeem gebeurt dit zo dat je niet merkt dat de motor de ondersteuning afbouwt. Bij eenvoudige systemen voel je dat die wegvalt en kan die constant aan en uit gaan.

Hoge snelheid met weinig inspanning
De fietsen met ION-technologie (Sparta, Batavus en Koga) en met Bosch-motor (Merida, Stevens, Dutch ID, Cannondale) kunnen ook bij weinig inspanning veel ondersteuning leveren. Daardoor kun je in het vlakke Nederland met weinig eigen inspanning toch 25 km/h fietsen. Maar bij systemen met krachtsensor niet altijd. Bij het BionX- (Trek, Idworx) en Panasonic-systeem (Flyer, Kalkhoff)  bijvoorbeeld zakt de ondersteuning sterk terug als je zelf weinig doet. Rustig 25 km/h fietsen met deze systemen is dan ook niet mogelijk. Bij een lage snelheid en een hoge ingegeven ondersteuningsstand zal een elektrische fiets veel energie bijgeven. Je komt dan ook de berg wel op. De kracht van de motor is hier ook van belang. De kracht van de motor bepaalt hoe makkelijk of moeilijk een heuveltje op komt. Sparta maakt bijvoorbeeld gebruik van 29Nm motoren, terwijl Gazelle 10Nm gebruikt.

Accu’s

Er zijn veel verschillende accu’s in de markt. We vergelijken de meest gebruikte. De Lood-Gel-Accu is een gedateerde techniek. Door het gewicht van de accu wordt deze niet meer toegepast in moderne elektrische fietsen. Hieronder behandelen we ook de capaciteit van de accu.

• De Nickel-Cadmium-Accu (NiCd)

Deze accu wordt door veel fabrikanten van elektrische fietsen toegepast. Deze accu’s hebben een geheugen. Dat betekent dat de accu volledig leeg gereden moet worden voordat deze weer geladen wordt. Wanneer de accu slechts gedeeltelijk leeg gereden wordt en daarna weer wordt opgeladen dan verliest de accu zijn capaciteit.

• Nikkel-Metaal-Hydride (NiMh) accu

De verbeterde versie van de Cadmium accu’s. Deze accu’s hebben een grotere capaciteit en geen last van het geheugeneffect. De accu kan bijgeladen worden. De accu is wel gevoelig voor hogere temperaturen. Ook verliest de accu stroom door zelfontlading en ze zijn relatief zwaar.

• Lithium Ion Accu

De modernste accutechniek voor elektrische fietsen. Het lage gewicht en de grote capaciteit staan garant voor een grote actieradius. De accu kan altijd bijgeladen worden en heeft geen geheugen effect. Binnen enkele uren is de accu weer geheel gevuld. De accu is ook diep ontlaadbaar. Dat wil zeggen dat de opgegeven capaciteit in Ampère-uren (Ah) ook geheel benut kan worden.

Accu capaciteit
Een accu is een verbruiksartikel. Per jaar slijt de accu met zo’n 10% tot 15%. Ook als de accu niet gebruikt wordt. Als u twijfelt over de capaciteit van uw accu, dan kunt u hem altijd laten testen. Waarschijnlijk heeft uw dealer een testapparaat waarmee de capaciteit van uw accu doorgemeten kan worden.

Actieradius accu’s
De actieradius die u haalt met een acculading is afhankelijk van veel factoren. Met de lage ondersteuningsstand, een goed onderhouden lichtlopende fiets en een bandenspanning van 5 à 6 bar bereikt u de optimale afstand. Maar ook uw gewicht, de weersomstandigheden, het aantal keren dat gestopt wordt en het wegdek hebben grote invloed op de actieradius. Tijdens diverse testen die u bijvoorbeeld in de consumentengids of in de telegraaf ziet verschijnen worden er afstanden tussen ongeveer 40 en 100 kilometer gehaald. De accu van een nieuwe elektrische fiets moet ongeveer 3 tot 4 jaar meegaan. Vervanging van een accu kost ongeveer 300 euro tot 600 euro.

Wat kunt u doen om de actieradius te vergroten:

• De banden goed oppompen
• Op tijd terugschakelen
• Het ondersteuningsniveau niet al te lang op een te hoge ondersteuning schakelen

Waar moet je nog meer op letten?

• Het display, is deze goed leesbaar en begrijpt u alle opties die er op zitten.
• Het gewicht van de fiets, door de toevoeging van de accu en de motor is een elektrische fiets zeven tot tien kilo zwaarder dan een normale fiets.
• Is het design naar uw wens? Kunt u gemakkelijk op en afstappen.
• Wat is het aantal versnellingen naast de ondersteuningsstanden?

Proefrit
Probeer altijd eerst de fiets uit voordat u overgaat tot aanschaf. Doe dit niet tijdens een rit van een paar minuten maar trek hier echt een kwartier voor uit. Waar moet u op letten tijdens deze rit:

• Accuduur, hoe ver komt u met een volgeladen accu?
• Test de fiets in verschillende versnellingen
• Hoe reageert de fiets op hellingen
• Hoe voelt de ondersteuning aan, vloeiend of schokkerig